قانون پارتو (Pareto principle) یا قانون 80/20 چیست؟

3.7/5 - (3 امتیاز)

براساس اصلي كه در سال 1897 ويلفرد پارتو در اقتصاد اجتماعي بيان كرد، حدود 80 درصد نتايج از 20درصد علل ناشي مي­‌شوند! این اصل به قانون پارتو (Pareto principle) یا اصل 80/20 مشهور است. در این مطلب سعی داریم به…

PMPiran
17 تیر 1399 دقیقه 2 دیدگاه

براساس اصلي كه در سال 1897 ويلفرد پارتو در اقتصاد اجتماعي بيان كرد، حدود 80 درصد نتايج از 20درصد علل ناشي مي­‌شوند! این اصل به قانون پارتو (Pareto principle) یا اصل 80/20 مشهور است.

در این مطلب سعی داریم به صورت ساده و کاربردی این قانون را برای شما تشریح کنیم و جهت انجام فرایندهای تحلیلی رسم نمودار پارتو را نیز به شما آموزش دهیم. با PMPiran همراه باشید.

تعریف قانون پارتو یا 80/20 با مثال

اجازه دهید این قانون را با یک مثال عملی درک کنیم:

فرض کنید به شما به‌عنوان یک تحلیلگر کسب‌وکار بگویند حوادث رانندگی از 16 علت مختلف حاصل می‌شوند؛ حال پاسخ شما چیست؟!

آیا راهکار درست این است که بدون دسته‌بندی این علل به دنبال حل تک تک آن‌ها باشیم؟!

یا اینکه طبق قانون 80/20 می‌توانیم آن 20% از عواملی که باعث 80% این اتفافات هستند را شناسایی کنیم و رفع آن‌ها را در اولویت قرار دهیم!

قطعا اصل پارتو را در زندگی شخصی و کاری خود بارها حس کرده‌اید! سعی کنید کارهایی که اغلب موفقیت شما را رقم می‌زنند در ذهن خود تجسم کنید تا ادامه مطلب برای شما ملموس‌تر شود.

با آموخته‌هایی که در این مطلب کسب خواهید کرد، می‌توانید آن 20% اقداماتی که در زندگی شخصی و کاری خود 80% موفقیت‌هایتان را رقم می‌زنند شناسایی کنید.

همچنین می‌توانید آن 20% اقدامات بیهوده‌ای که 80% زمان شما را تلف می‌کنند شناسایی کنید. پس از آن، کار ساده‌تر می‌شود زیرا دیگر با کوهی از مشکلات مواجه نیستید و اولویت‌هایی دارید!

کاربرد قانون پارتو یا اصل 80/20 چیست؟

اولویت‌بندی یکی از اصلی‌­ترین وظایف مدیریتی یک سازمان است. اگر مدیران وظایف و اهداف سازمانی خود را اولویت‌بندی نکنند، سازمان به سوی مسیر اشتباه و در نهایت سقوط پیش خواهد رفت. بنابراین، مدیران نیاز به اولویت‌بندی وظایف خود و تمرکز بر موارد اولویت‌بندی شده دارند.

اصل 80/20 یکی از بهترین و مشهورترین اصولی است که در این زمینه استفاده می‌شود.

با رسم نمودار پارتو مهمترین عوامل را شناسایی کنید!

نمودار پارتو یک هیستوگرام است که می‌توانیم برای ارتباط نتایج آنالیز علت ریشه‌ای (Fish Bone) از آن استفاده کنیم.

نمودار پارتو یک شکل ویژه از نمودار میله‌ای است که برای تأکید بر مهمترین عامل در بین مجموعه‌ای از داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

محور عمودی می تواند هر دسته از اطلاعاتی را که برای تیم محصول مهم است، از جمله هزینه، فراوانی یا پیامدهایی مانند زمان یا پول را به تصویر بکشد. محور افقی می‌تواند دسته‌بندی از داده‌هایی که اندازه‌گیری می‌شوند را نشان دهد.

هنگام تجزیه و تحلیل مسائل، محور عمودی ممکن است فراوانی‌هایی از قبیل اینکه چه انواعی از مشکلات اتفاق می‌افتند، چند بار یک نوع علت شناسایی شده یا  کل هزینه مربوط به حل مسائل مختلف محصول را نشان دهد.

نتایج داده‌ها به ترتیب نزولی نمایش داده می­‌شوند تا به راحتی توجه را به مسائل، علت‌ها یا هزینه‌هایی که بیشترین اهمیت را دارند جلب کند.

نمودار پارتو به نشان دادن اصل 80/20 کمک می­‌کند. یعنی اینکه 80% از مشکلات را می‌­توان به 20% علت­‌ها بازگرداند. دیاگرام‌های پارتو همچنین به عنوان نمودارهای پارتو نیز شناخته می‌­شوند.

پیشنهاد مطالعه

آموزش مذاکره و تکنیک های آن

اصول مذاکره | آموزش مذاکره با تکنیک‌های کاربردی

مدیران پروژه باید استعدادهای قوی در طیف وسیعی از مهارت‌های بین فردی از جمله مهارت مذاکره داشته باشند و به طور مستمر در جهت بهبود آن تلاش کنند. در این مطلب مهم‌ترین تکنیک‌های مذاکره حرفه‌ای را بررسی خواهیم کرد.

چه زمانی باید از نمودار پارتو یا قانون 80/20 استفاده کنیم؟

  • هنگام تجزیه و تحلیل داده­‌ها در مورد فراوانی مشکلات یا علل یک فرآیند
  • هنگامی که مشکلات یا دلایل زیادی وجود دارد و می­‌خواهید به مهمترین آن‌ها توجه کنید
  • هنگام تجزیه و تحلیل دلایل گسترده با نگاه به مؤلفه‌­های خاص آن‌ها
  • هنگام برقراری ارتباط با دیگران در مورد داده­‌های خود

روش رسم نمودار PARETO

  • تصمیم بگیرید که چه طبقه ­بندی‌ای را برای گروه­بندی موارد استفاده خواهید کرد.
  • تصمیم بگیرید که چه اندازه‌­گیری مناسب است. اندازه‌گیری­‌های متداول عبارتند از فراوانی، کمیت، هزینه و زمان.
  • تصمیم بگیرید که چه دوره‌ای را نمودار پارتو پوشش می‌­دهد: یک چرخه کار؟ یک روز کامل؟ یک هفته؟
  • داده‌­ها را جمع­‌آوری کنید، هر بار طبقه‌­بندی را ضبط کنید یا داده‌­هایی را که از قبل وجود دارند؛ یکپارچه کنید.
  • اندازه گیری‌­های چزئی برای هر طبقه را انجام دهید.
  • برای اندازه گیری‌هایی که جمع کرده‌اید مقیاس مناسبی را تعیین کنید.
  • برای هر دسته میله‌­ها را بسازید و برچسب بزنید. بلندترین را در سمت چپ و به همین ترتیب ادامه دهید. اگر دسته‌های زیادی با اندازه گیری‌های کوچک وجود داشته باشد، می‌توانند به عنوان “سایر” طبقه­‌بندی شوند.
  • برای هر دسته‌بندی درصد را محاسبه کنید
  • محاسبه و جمع کردن مبالغ تجمعی

استفاده از قانون 80/20 برای همگان ضروری است!

نمودار پارتو یا همان 80/20 از مهمترین تکنیک‌هایی است که تحلیلگران کسب‌وکار و مدیران از آن استفاده می‌کنند. گرچه اگر این قانون را برای زندگی شخصی خود نیز به‌کار گیرید، به زودی شاهد تاثیر آن بر رشد و توسعه فردی خود نیز خواهید بود!

امیدواریم این مطلب راهنمایی خوبی برای به‌کارگیری این قانون باشد و آن را به دوستان خود نیز پیشنهاد دهید.

منبع:

The PMI Guide to Business Analysis

asq.org


PMPiran

PMP

مجموعه PMPiran با سال‌ها تجربه در حوزه آموزش و مشاوره مدیریت پروژه


2 پاسخ

  1. مهدی نیم‌رخ
    مهدی

    پارتو از این قانون های است که هیچکس نمیتونه اثباتش کنه ولی هیچ کس هم ردش نمیکنه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *